Hier volgt een uitleg over de werking van een lambdasonde.

De werking

Een lambdasonde is een sensor die in het uitlaattraject geplaatst en heeft als doel het zuurtstofgehalte in de uitlaatgassen te bepalen. Hiertoe is hij in staat omdat er een stuk Zirconium in zit. In combinatie met het geheel geeft deze een kleine spanning af die afhankelijk is van de hoeveelheid zuurstof waaraan hij wordt blootgesteld.

• Nominaal ± 0,40 Volt
• Rijk Mengsel ± 0,85 Volt
• Arm mengsel ± 0,02 Volt

De originele bedrading:

• Oranje draad (ECU Pin C8) = Lambda A meet cilinder 2 & 3
• Witte draad (ECU Pin C16) = Lambda B meet cilinder 1 & 4

De gegevens die de lambdasonde meet worden doorgegeven aan de ECU, deze weet dan hoeveel zuurstof er in de uitlaatgassen zit en hoeveel dit afwijkt van de in de ECU geprogrammeerde optimale parameters. Zit er te veel zuurstof in de uitlaat gassen dan had hij dus iets meer brandstof in moeten spuiten, zit er helemaal geen zuurstof meer in de uitlaat gassen dan kan het zijn dat hij teveel brandstof ingespoten heeft en dus een onvolledige verbranding heeft. Onvolledige verbranding geeft CO uitstoot wat ongewenst is.

Het signaal wat een standaard lambdasonde afgeeft (afb.: www.zeitronix.com)

Soorten

De nieuwere originele Honda lambdasondes van na 1992 schijnen beter te zijn dan die van voor dit bouwjaar. Originele Honda lambdasondes zijn duur (prijzen lopen uiteen van €150 tot € 450 (geen idee hoe dat kan)). Daarnaast heeft onder andere Bosch universele lamdasondes in zijn assortiment, die net zo goed zijn als de originele Honda lambdasondes. Deze universele lambda's kosten rond de € 60 per stuk (originele € 120 of meer).
Naast de universele lambdasondes zijn er ook verwarmde lambdasondes, deze heeft 3 of 4 draden waarvan 2 bestemd zijn voor een ingebouwd verwarmingselement. Deze dienen aangesloten te worden op een geschakelde 12 V aansluiting en zorgen zo via het verwarmingselement dat de lambda op bedrijfstemperatuur komt. Deze kosten rond de € 80.
Als laatste zijn er nog zogenaamde 'wide band' lambdasondes. Deze meten over een groter gebied (0-5 V) en zijn vooral geschikt voor A/F (lucht/brandstof) meters of voor brandstof-injectie systemen die verhoogde precisie vereisen. Wide band lambda's zijn echter niet zondermeer probleemloos aan te sluiten op elke ECU. (voorbeeld van een wideband lambda).
De lambda's van de ED9 en EE8 zijn gelijk aan elkaar.

Een Bosch lambdasonde. (foto: www.bosch.nl).

De locatie

Een lambdasonde werkt pas goed bij hogere temperaturen (±300°C), omdat uitlaatgassen deze temperatuur makkelijk haalt geeft het plaatsen van een lambdasonde aan het begin van het uitlaat traject geen problemen. Omdat de uitlaatgassen echter snel afkoelen is het dus zaak om de lambdasondes niet te ver naar achteren te plaatsen. Dit omdat bij de aftermaket spuitstukken vaak geen lambda aansluiting aanwezig is en deze dus naderhand aangebracht moet worden is het dus zaak hierop te letten.
Is het om bepaalde redenen niet mogelijk om de lambdasonde dicht bij de motor te plaatsen, is er nog de mogelijkheid om gebruik te maken van een verwarmde lambdasonde.

Zorg er naast de kortste afstand tot de motor ook voor dat het management alle cilinders meet.

De verbranding vindt plaats in paren, zo heeft een B16A1 2 lambdasondes welke zo geplaatst moeten worden dat met deze twee sondes alle cilinders gemeten worden. Lambda A (primair) meet cilinder 2 en 3, lambda B (Secundair) meet cilinder 1 en 4. Het is dus niet goed om de twee sondes in twee buizen te plaatsen die rechtstreeks met de cilinders verbonden zijn. Dit geeft het probleem dat als er bijvoorbeeld een injector verstopt zit er één cilinder te arm kan lopen, is dit nou net de cilinder waar geen lambda aan verbonden is dan wordt dit niet opgemerkt met alle gevolgen van dien.
De ECU meet deze paren om en om. Ook omdraaien van de lambda's aan de ECU (bedradingsfout) geeft een foutcode.
 

De lambdassonde in een standaard spruitstuk van een B16A1. (foto: Orthello).

De lambdasondes in een aftermarket 4-2-1 spruitstuk van een B16A1. (foto: Seti20).
(Lambdasondes zitten in het stuk waar de 4 pijpen 2 worden)

Storingen

Het door de lambda afgegeven voltage is ook te meten met bijvoorbeeld een goede multimeter, geef hiervoor vol gas en laat dan het gas los. Probleem is echter wel dat de waarden erg snel variëren en het dus met een multimeter niet nauwkeurig te meten is. Beter is het dus om met een daarvoor bestemde meter (scope meter) te meten. Is een lambdasonde stuk dan zal de ECU dit aangeven doormiddel van een foutcode (code 1, 2, 43 en 44).
Bij een storing zal de ECU de nominale waarde (0,40 Volt) aannemen. Het motor storingslampje op het dashboard gaat aan als teken dat hij in 'veiligheidsmodus' zit. Het is dus zaak om bij een foutcode actie te ondernemen want als het misgaat dan kan het dus voorkomen dat de motor veel te arm loopt, met alle gevolgen van dien. Probeer als eerste uit of de foutcode terug komt nadat de ECU gereset is. De ECU is te resetten door de accu voor een korte tijd los te halen (of de juiste zekering onder de motorkap los te halen).
Komt de code na een stuk rijden weer terug ga dan aan het meten. Dergelijke storingen kunnen namelijk ook voorkomen als het spruitstuk slechte massa maakt. Omdat een normale lambdasonde maar één draad heeft, is de andere 'draad' de massa. Beide controleren (meten) is dus aan te raden voordat er een nieuwe lambda aangeschaft wordt.
Gebruik voor het losdraaien van de lambdasonde wat kruipolie of WD-40 dit omdat het vaak voorkomt dat hij vastgeroest zit en afbreekt als hij losgedraait wordt.